Ik denk dat je een winterslaap gehouden hebt als je niets gehoord of gelezen hebt over de tragische zelfmoord van Tim Ribberink. De jongen die door aanhoudende pesterijen uiteindelijk de dood verkoos boven het leven. Twitter, televisie, de kranten, alles staat er vol mee en opeens verschijnen overal anti-pesten plaatjes op internet. Medeleven of mediahype?
Ik heb er een beetje gemengde gevoelens over, durf ik best toe te geven. Ik vind het ontzettend triest wat er met die jongen is gebeurd en ik heb mensen op tv horen roepen dat het ‘goed’ is dat er door een gebeurtenis als dit veel meer aandacht voor het pesten en de gevolgen ervan is, maar dat is juist waar de grondslag van mijn nare bijsmaak ligt. Het is precies zoals ze het zeggen, er is NU aandacht voor. Alsof pesten dit jaar uitgevonden is en er na de dood van deze jongen nooit meer gepest zal worden. Yeah right…
Mensen zijn kuddedieren. Heeft er eentje een sentimenteel plaatje wat met pesten te maken heeft op z’n Facebook of Twitterpagina gezet, doet de ander het ook. Want jee, pesten is toch best wel erg, je wordt wel even met de neus op de feiten gedrukt als er zoiets gebeurt als afgelopen week. Maar dat is tijdelijk. Het leven gaat door, die jongen wordt begraven en over een paar weken of als je geluk hebt één of twee maanden, dan hoor je er niemand meer over.
Het is net als met het WK: Wekenlang staat heel Nederland op z’n kop en zelfs mensen die niet eens weten hoeveel zwarte vlakken er op een voetbal zitten, zijn zwaar verbolgen over die onterecht uitgedeelde gele kaart, maar als het weer over is, dan verdwijnt dat ook weer in de vergetelheid, in het stoffige hoekje waar al die dingen uiteindelijk in terechtkomen waarvoor je je – als je heel eerlijk bent – niet eens écht voor interesseert.
Zo gaat dat nu ook met het onderwerp pesten. Het is geen onderwerp maar een hype en hypes gaan over. Net als het WK, net als flippo’s en gelukkig ook net als kinderen die om voetbalplaatjes bedelen voor de Albert Heijn.
Maar zodra die hype over is, wordt er wél nog steeds gepest, krijgen mensen nog steeds anorexia of BDD omdat ze stelselmatig hun hele jeugd of zelfs hun hele leven lang lelijk worden genoemd, worden mensen depressief of houden ze trauma’s over aan de gevolgen van pesten.
Durven ze niemand meer te vertrouwen en raken in een isolement. Denk je dat dát stopt? Als je gepest bent of nog steeds wordt gepest, dan is dat niet iets waar je ‘even’ overheen stapt. De gevolgen zijn er, als je pech hebt, de rest van je leven.
Ik ben zelf ook gepest. Mijn hele jeugd. Tot voor een paar jaar terug werd ik ook vaak op straat uitgescholden. Dingen als ‘Zo lelijk als de nacht’, ‘lelijke trol’ en ‘Zó lelijk dat je haar uit je geheugen moet wissen’, zijn allemaal over mij gezegd en geschreven. Ik kan me bijvoorbeeld herinneren dat ik een forum tegenkwam, waarop jongeren foto’s van internet hadden geplukt, om de mensen die erop stonden te ‘keuren’.
Helaas stond er ook een foto van mij tussen en Ik kan je vertellen dat ik niet bepaald door de keuring ben gekomen. Nadat ik de uitingen op die site gelezen had, heb ik me een week niet buiten durven vertonen. Ook via mijn eigen website werd ik in de beginjaren regelmatig bespot door anonieme personen.
Ik bedoel, het komt niet uit het niets dat ik BDD heb en een gebrek aan vrienden. Dat zijn toch dingen die mijn leven beïnvloeden en de oorsprong daarvan ligt niet alleen in het feit dat ik Steenbok en introvert ben. Ik sta inmiddels behoorlijk stevig in mijn schoenen, maar ik weet er dus alles van hoe het is om gepest en buitengesloten te worden en wat de gevolgen kunnen zijn.
Zelfmoord, zoals waar Tim voor gekozen heeft, is een drastische maatregel en als het zo is dat we massaal pas over pesten en de gevolgen daarvan vallen zodra er iemand is overleden, dan vind ik de hele Nederlandse maatschappij behoorlijk naar de klote.
Is er buiten mijn weten om soms een collectief denkpatroon ingevoerd? Het spreekwoord ‘de sloot dempen zodra het kalf verdronken is’, leerde ik al bij Nederlandse les toen ik nog op school zat, toch al gauw zo’n 20 jaar geleden, dus dat is bepaald geen nieuw fenomeen. Dat een groot gedeelte van Nederland hier zich nog steeds aan schuldig maakt en blijkbaar nog steeds niets geleerd heeft van al die dode kalveren (metaforisch gezien), vind ik een kwalijke zaak!
Ik denk dat het lastig is om te zorgen dat de bewustwording van pesten sterk verbeterd wordt bij iedereen. Een programma als dat van Peter van der Vorst of een spotje op televisie zijn hartstikke goed, maar mijns inziens is het maar een druppel op de gloeiende plaat.
Zelfs na wat nu gebeurd is, verzwakt de aandacht op een gegeven moment en gaan mensen weer verder zonder erbij stil te staan. Als je zelfs hoort dat de leraren op de school waar Tim zat, aangaven nooit iets gemerkt te hebben, vind ik dat erg. Als iemand dusdanig gepest wordt dat diegene kiest voor zelfdoding, moet daar iets van te merken geweest zijn, zeker voor zo’n leraar.
Ik denk dat pesten ten grondslag ligt aan opvoeding. Het is over het algemeen de jeugd die verrot is op dat gebied (sorry dat ik het zo zeg), als ik alleen kijk naar de groep die mij het leven de afgelopen jaren heeft proberen zuur te maken dat was nooit ouder dan 20. Dat zijn kinderen die dus nog op school zitten en vaak nog thuis wonen. Ergens schort er dan toch iets aan de opvoeding, waardoor ze vinden dat ze het recht hebben een ander onrespectvol te behandelen.
Maar je weet hoe dat gaat tegenwoordig. Ouders werken allebei, kinderen komen alleen thuis of er is hooguit een werkster of nanny aanwezig, ze gaan rondhangen op straat, verschansen zich op de bank met vette snacks en hun digitale vriendjes op Twitter of Facebook binnen handbereik of kijken naar films met geweld en veel gevloek op tv. Er is op die manier weinig of geen regie in het leven van zo’n kind en dan is de kans heel groot dat ze verkeerde keuzes maken. Als vriendje A anderen pest, wat is er dan mis mee om het zelf ook te gaan doen? Is juist leuk, joh!
Het kuddegedrag van mensen is op z’n hoogtepunt in de puberteit, want dan moet je ‘cool’ zijn en erbij horen. Hetzelfde merk schoenen, hetzelfde kapsel en ook hetzelfde gedrag als dat van je vrienden. Zo niet, loop je de kans om zelf gepest te worden, en tja, dat wil natuurlijk niemand!
Hoe vaak hoor je bijvoorbeeld niet van mensen die vroeger zijn gaan roken puur om erbij te horen. Ik bedoel maar: liever longkanker dan ‘uncool’ zijn. Relativeringsvermogen is blijkbaar een eigenschap die veel mensen pas op latere leeftijd toebedeeld krijgen, of helemaal nooit.
In principe is er natuurlijk al wel vooruitgang geboekt als het gaat om herkennen en bestrijden van pesten. Er is al meer aandacht voor dan vroeger, maar duidelijk nog niet genoeg. Als ik bijvoorbeeld kijk naar mijn eigen situatie: Ik kon er eigenlijk niet mee naar de leraar gaan, omdat het dan nog veel erger werd als de pesters daarachter kwamen.
Die paar keer dat ik mijn ongenoegen wel bij één van mijn leraren heb geuit, werd me dat niet in dank afgenomen en nam het pesten in omvang toe. Sowieso was ik toch al het ‘leraren liefje’, omdat ik goed kon leren en daar weinig moeite voor hoefde te doen. Jaloezie heeft waarschijnlijk wel een rol gespeeld.
Leraren deden weinig of niets aan het pesten, ze gaven de bende een keer een donderpreek en dat moest het maar doen. Natuurlijk trokken ze zich daar niets van aan en gingen rustig verder.
Veel mensen waren er ook vrij laconiek onder; pesten hoort er nu eenmaal bij, kan geen kwaad joh. Aan mijn ouders heb ik het zelfs nooit durven vertellen, bang voor de enorme bui die boven m’n hoofd zou hangen als het uitschot dáár achter zou komen.
Ik was vooral bang en zat als het ware in de val. Ik raakte op een gegeven moment zo geïsoleerd en wantrouwig dat ik op de scholen waarop ik daarna heb gezeten, totaal geen aansluiting kon vinden en altijd alleen was.
Het pesten was wel over, maar buitengesloten worden is ook niet leuk en geen aanbeveling voor je zelfvertrouwen. Dit patroon zette zich ook voort in mijn volwassen leven. Doordat ik altijd was verstoten, wist ik niet hoe ik vrienden moest maken en durfde ook niemand te vertrouwen. Zelfs op de dag van vandaag zijn de gevolgen nog altijd zichtbaar.
Wat dat betreft, is er al veel veranderd, er wordt minder laconiek omgegaan met pesten, zeker omdat veel mensen inmiddels weten dat dat verstrekkende en vaak zelfs levenslange gevolgen kan hebben, maar blijkbaar gebeurt het nog steeds en dat is naar mijn idee toch een reden dat er nog niet genoeg bij wordt stilgestaan en aan de rem getrokken. Ik zou dus pleiten voor méér voorlichting, méér bewustwording en vooral ook een betere opvoeding! Wat is er nu mooier dan aan elkaar te laten zien hoe fijn het is om op een respectvolle manier met elkaar om te gaan!
Wat een ontzettend mooi, realistisch en uitgebreid artikel heb je geschreven. Ik begrijp dat je dubbele gevoelens heb over het onderwerp. Er is een hype ontstaan en nu staat iedereen massaal op tegen het pesten, ook de pesters zelf – die opeens ergens zich schuldig voelen. Dat is het enige goede aan de hype, dat er mensen worden wakker geschud. Alleen voor hoe lang? Gaan ze volgende week – als het bericht weer een beetje naar de achtergrond is gegaan – niet op de manier verder waar ze eerst mee bezig waren. Pesters blijven er altijd, al zou ik dolgraag willen dat pesten ooit helemaal ophoudt. Ik geloof daar gewoonweg niet in, wij moeten wel realistisch blijven.
Ik geloof niet dat mensen opeens veranderen, maar als nog vind ik het fijn dat jij en vele anderen ( ik zelf ook) er even wat extra aandacht aan besteedt op zijn of haar site. Pesten is niet oké en moet gestopt worden.
Bedankt voor je reactie! Het is inderdaad precies wat je zegt; het is maar de vraag voor hoelang mensen zich er weer sterk van bewust zijn en ik denk inderdaad ook niet dat het ooit echt stopt, maar hoe meer mensen er zich bewust van zijn, hoe sneller er ingegrepen kan worden als iemand gepest wordt omdat de signalen dan meer herkenbaar zijn.
Beste Ester,
Het is een aangrijpend artikel en ook ik kan het niet laten even te reageren. Ik begrijp je dubbel-gevoel. Het overlijden van Tim is inderdaad nu even een hype en volgende week weer vergeten. Maar ik vraag me juist af: is dat nu zo erg? Ik denk JUIST van niet.
Ik denk dat zulke nare events de gemeenschap even wakker schudt… toch weer even het besef dat pesten nog steeds gebeurd… en wat voor verschrikkelijk nare gevoelens het teweegbrengt. Dat pesten aandacht behoeft. Ja, de media zal zich volgende week weer op andere issues storten, maar hopelijk geeft het scholen, buurtcentra, sportverenigingen en ouders weer even een tik om op te blijven letten.
Als de media er geen of weinig aandacht aan besteed, denk een ieder die er nooit mee te maken heeft (zeg: je kinderloze buren) dat pesten juist erg jaren 80 is en nu ‘wel over zal zijn’. Juist de aandacht van afgelopen week zal juist HEN doen beseffen dat pesten ook van DEZE tijd is.
En geldt dat niet voor alle media-aandacht? We zijn Haiti alweer vergeten, zonder dat het nu echt in orde is. En Phuket (Thailand) zal vast opgeruimd zijn, maar het leed bij de nabestaanden is niet over. Volgend jaar zijn we vergeten wie Romney was en over twee jaar stemmen we gewoon weer VVD en PvdA. Nu pas hebben de spaarders bij IceSave het leeuwendeel van hun geld terug (berichtje van 1 minuut aandacht — terwijl het debacel zelf wekenlang het nieuws domineerde).
Pesten is verschrikkelijk. Maar ik denk dat scholen juist vandaag-de-dag extra alert zijn op pesten en het willen uitbannen. Die alertheid is toch mede gevormd door de media-aandacht. Ik zeg: mede, want niet door media alleen… ook in belangrijke mate door ouders die het voorkomen van pestgedrag onder de aandacht heeft gebracht.
Wat ik erg mooi vond is de site van CBS “De Eben Haezer” uit Oosterzee (Friesland). Ze leggen daar op hun site (onder pest-protocol) uit wat het verschil is tussen plagen en pesten.
Juist omdat de lijn tussen plagen en pesten zo dun is.
Plagen: Onschuldig, en gebeurt onbezonnen en spontaan. Gaat soms gepaard met humor.
Pesten: Gebeurt berekenend (men weet meestal vooraf goed, wie , hoe en wanneer men gaat pesten). Men wil bewust iemand kwetsen of kleineren.
Is een mooie start naar een pest-vrije samenleving, toch?
Jij ook dank voor je reactie. Je hebt inderdaad gelijk, het is zeker goed dat er nu aandacht voor is, maar wat mij zo tegen de borst stuit is het feit dat er nu PAS aandacht voor is. Zoals ik zelf in mijn blog ook aangeef is er al veel meer aandacht voor dan vroeger, maar ik vind het dan gauw naar sensatielust rieken als mensen pas massaal over het onderwerp pesten vallen zodra er iets tragisch is gebeurd, maar inderdaad, zo gaat dat ook met veel andere heftige onderwerpen dus wat dat betreft niks nieuws!
Ik werd even stil van dit artikel. Geweldig goed geschreven, en het klopt ook helemaal wat je zegt. Het is tegenwoordig echt een hype geworden, en dat is zo erg. Elke dag worden er overal zoveel kinderen en zelfs jongeren nog gepest.
Ik kan er echt kwaad om worden. Vooral dat ‘kuddegedrag’. Liever longkanker dan oncool zijn, inderdaad, dat zie je zo veel. Ik vraag me af of die pesters wel enig verstand hebben, als in: zie je wel wat je aanricht? Als je serieus gepest bent, kan je dat voor altijd meedragen.
Ik geef ook de opvoeding de schuld, want het is nu eenmaal zo, tegenwoordig kijken ouders nog maar weinig naar hun kinderen om, en dan loopt het fout … Of ze laten veel te veel toe. Ergens geef ik ook media e.d. de schuld, met hun beelden van wat perfect is. Ook daarmee wordt natuurlijk veel gepest … Een paar kilo te veel? Dan ben je niets waard.
Er moet eens écht iets gebeuren. Zeker wanneer ze weten wie de pesters zijn: niet gewoon een waarschuwing als in ‘dat mag je niet meer doen he!’, maar écht iets ondernemen …
Bedankt voor je reactie. Het is jammer dat er duidelijk door veel mensen waaronder de pesters zelf te licht wordt gedacht over de gevolgen ervan. Inderdaad bepaalt de media ook voor een groot gedeelte wat wel of niet ‘goed’ is en als je daar niet onder valt word je daar ook op afgerekend.
Wat een ijzersterk artikel. Ik ben ook mijn hele jeugd doelwit geweest van pesterijen en net als jij kijk ik met gemengde gevoelens naar de mediahype rondom pesten na de tragedie betreffende Tim Ribberink.
Aandacht rondom pesten is zó verschrikkelijk belangrijk, maar wanneer het zich ontpopt tot een hype zoals nu het geval is vrees ik voor de dag dat het weer verleden tijd is.
Onlangs heb ik een boek gelezen van Jay Asher (13 reasons why) over een meisje dat zelfmoord pleegt als gevolg van pesten. Daarin heeft de schrijver wat mij betreft zo goed weten vast te leggen hoe pesten werkt.
Hij heeft het over een sneeuwbaleffect. De manier waarop de ene actie de andere uitlokt. Pesters realiseren zich vaak niet dat zij met iedere pesterij het zoveelste druppeltje in een toch al overvolle emmer laten stromen tot het moment dat de emmer overstroomt.
Ik vind deze hype dan ook een beetje oneerbiedig tegenover alle andere slachtoffers van pesten. Welke boodschap krijgen zij op deze manier mee. Dat ze pas aandacht krijgen als ze iets drastisch ondernemen?
Erg goed dat je zo’n diepgaand artikel over het onderwerp hebt geschreven. Ik vond het echt super geschreven.
Dank voor je complimenten en je openhartige reactie. Je verwoordt het inderdaad perfect: dat het goed is als er aandacht voor pesten is, maar dat het minder positief is zodra dat een hype wordt. Ook wat betreft dat oneerbiedige. Het boek waar je over schrijft ken ik overigens niet, maar wellicht dat ze het wel bij de bibliotheek hebben.
Heel mooi geschreven Ester, en heel vervelend dat jij hier ook mee te maken had. Ik had 1 bepaald persoon die mij soort van terroriseerde komt eigenlijk op het zelfde neer. Onze zoon had een juf (die notabenen aan het leren was voor juf op de lomschool)die heeft een jaarlang gezegd”doe jij maar niet mee hoor want dit kun jij toch niet” En zo hebben we er bijna allemaal wel mee te maken.Heel triest
Dankjewel. Het is inderdaad een probleem wat zowel vroeger als tegenwoordig maar terug blijft komen…
Ik heb steeds aan jou moeten denken nu het weer zo in het nieuws is. Zo erg dat wij het nooit geweten/gezien hebben en jij het pas een jaar of 5 geleden hebt verteld. Ik zou willen dat ik iets kon doen om de pijn ervan te verhelpen!
Jullie konden er niets aan zoen zolang ik er niets over vertelde, zoals ik in deze blog ook al schreef: je zit in een soort val. Je moet het pesten toelaten, zodra je probeert er iets aan te doen, wordt het alleen maar erger, dus laat je dat wel. De beste optie kiezen van twee kwaden. Het gekke is dat je er op een gegeven moment ook in gaat geloven, niet alleen de dingen die ze tegen je zeggen, maar er is ook een soort berusting. Dat het wel bij je leven zal horen en zelfs dat je het blijkbaar verdiend hebt.
Erg goed geschreven zeg! Ik ben het helemaal met je eens. Zelf ben ik ook vele jaren lelijk genoemd enkel omdat ik een beetje anders was. Ik heb een erg grote moedervlek op mijn wang en daardoor was ik op de basisschool een makkelijk doelwit. Gelukkig had ik wel twee vriendinnetjes (die nu nog steeds erg goede vrienden van me zijn), dus stond er niet alleen voor. Maar het heeft erg lang geduurd voor ik voor mezelf opkwam omdat ik hun harde woorden gewoon geloofde. Nu nog heb ik het moeilijk met gewoon dankjewel te zeggen als iemand me mooi noemt.
Ik merk het heel hard bij de jeugd van nu dat het pesten steeds erger en erger wordt. Op sociale netwerken sta ik er steeds weer van versteld hoe jongeren over elkaar praten. Ze beseffen niet wat het doet met een mens.
Ik weet niet of je bekend met Tumblr, maar daar heb je de mogelijk een fotoblog bij te houden en je kan anoniem ‘asks’ naar iemand sturen. Zelf heb ik nog geen nare ervaring gehad, maar wat ik lees op de blogs van anderen… Mensen die hun ‘als goede raad’ geven dat ze maar van een brug moeten springen omdat ze zo lelijk zijn. Dat is gewoon ziek. Ik word daar zo boos van maar je staat gewoon machteloos.
Om nog maar niet te spreken van hoeveel respectloze mensen er zijn. Om een voorbeeld te noemen, recent is Mitch Lucker overleden. Zelfs op de officiële pagina van zijn band komen er haatcomments over hem. Ik bedoel maar, een beetje respect voor de doden mag toch wel? Hij was maar een gewone man die een vrouw en dochter had. Hij maakte muziek die die mensen niet goed vinden. Is dat een reden om te zeggen dat hij dit verdient? Ik kan gewoon die comments niet meer lezen, ik word er niet goed van. Voor mij was Mitch een persoon om naar op te kijken en dan doet het alleen maar pijn om zo’n dingen te lezen.
Beteren zal het wel nooit denk ik, hoeveel aandacht er ook aan besteed wordt. Pesters zullen er altijd zijn. En dat vind ik een erg trieste gedachte. Ik hoop dat mijn kinderen later kunnen opgroeien zonder gepest te worden, want dat wens je niemand toe.
Bedankt voor je uitgebreide reactie, ik kan me ook helemnaal vinden in jouw verhaal. Het lijkt inderdaad wel of alleen mensen die zelf gepest zijn begrijpen hoe het is, wat voor impact zoiets op je leven heeft. De reden waarom ik zelf altijd ben gepest weet ik niet eens, ik had geen specifieke uiterlijke kenmerken waardoor ze me moesten hebben, gewoon niets was goed aan mij.
Inderdaad kom ik ook regelmatig uitingen van jongeren naar leeftijdsgenoten (of andere mensen) tegen waarvan ik denk; is dit serieus? Heb je, net als wat jij al aangaf, enig idee hóe hard dit aankomt bij iemand? Tumblr ken ik wel, maar heb ik eigenlijk nooit echt iets mee gedaan. Pesters zullen er altijd wel blijven vrees ik ook inderdaad, maar hoe meer bewustwording en oplossingsgerichtheid er is, hoe minder de pesters de kans krijgen zich te ontplooien.