Dat ik als Brabantse inmiddels bijna 12 jaar in de Gorinchem woon, wil niet zeggen dat ik mijn ogen inmiddels allang gesloten heb voor het moois wat er te zien valt en het not done is om zo nu en dan ongegeneerd de toerist uit te hangen in eigen stad.

Dus toen ik op Facebook bij Mooi Gorinchem las dat het zaterdag Monumentendag was en je dan kosteloos de Grote Toren kon beklimmen, hoefde ik geen twee keer te denken. Ik vroeg Martin mee en zo stonden we na een tussenstop in Woudrichem, om vier uur ‘s middags aan de voet van de toren. Klaar voor een stevige klim!

De Haarstraat van bovenaf

Bekende Gorkumer Bas ‘t Hoen bleek deze dag onze gids te zijn en vertelde eerst iets over de achtergrond van de toren en het stiltecentrum wat onderin gehuisvest is en opgericht na het vreselijke schietincident bij café Bacchus in 1999.

In deze ruimte, toebehorend aan Stichting Herdenkings-, Bezinnings- en Ontmoetingscentrum. hangt een bijzonder kunstwerk wat ik nog niet eerder had gezien. Onderstaand een omschrijving op de website van indetoren.nl.

Zo’n 1000 kunststofdraden leiden het licht van buiten naar binnen, komen bij elkaar in een knoop en lopen uit in een bundel roestvrijstalen kokertjes die in een holling in de vloer lijken te verdwijnen.

In deze kokers kunnen bezoekers een geschreven boodschap achterlaten. Voor de ingang van de toren is een bolling aangebracht. Wie hier op stapt, merkt dat het licht in de ruimte aangaat.

Valt overdag het licht de ruimte in, ’s avonds straalt het licht juist naar buiten. De symboliek achter deze gedachte is het doorgaan van het leven.

Stilteruimte in de toren

Vervolgens begonnen we aan de klim. Een continu draaiende trap. Hier en daar ongelijk en afgesleten. Maar liefst 256 treden om de bovenste omloop te bereiken. Onderweg maakten we uitstapjes naar een lagere omloop en diverse tussenruimtes. Ook daar volgde uitgebreide uitleg over onderwerpen die met de Grote Toren en de stad te maken hadden.

Bijvoorbeeld de grote aanwezigheid van sprinklerinstallaties: Het binnenwerk van de toren bestaat voor het grootse deel uit hout en zou instorten bij brand. Verder ook het carillon, wat we hebben horen spelen (met vingers in de oren, omdat het echt héél hard was!).

Bijzondere verhalen over het ‘gestolen’ haantje, gezonken klokken en het ietwat geheimzinnige gangetje achter de branddeur, de enige verbinding van toren naar kerk. Ondanks dat dit niet mijn eerste torenklim was, heb ik heel wat informatie gehoord die ik nog niet kende!

Veerpont en de Merwede

De toren is in totaal 67 meter hoog. De hoogste omloop bevindt zich overigens op ‘slechts’ 44 meter. Hoog genoeg voor een geweldig uitzicht en mooie vergezichten. Bij helder weer kun je (met goede ogen), de wolkenkrabbers in Tilburg zien, de Pagode in de Efteling in Kaatsheuvel en zelfs Den Bosch. Hier een leuk stukje achtergrondinfo afkomstig van monumentenbox.nl.

De Grote Toren werd rond 1450 gebouwd en hoorde bij de Sint Maartenskerk, die ongeveer 200 jaar eerder werd gebouwd.

Opvallend aan deze toren is dat hij scheef is. Doordat de ondergrond niet stevig genoeg was, begon de toren tijdens de bouw al scheef te zakken.

Toen de toren niet verder zakte, wilden de bouwers dat goed maken en bleven ze recht omhoog bouwen.

Zo kwam er een knik in de toren. En het is niet zo’n kleine knik: aan de zuidkant helt de toren 150 cm over en aan de westkant 70 cm. De toren was in 1517 klaar.

Molen de Hoop en de binnenstad

Na ruim anderhalf uur luisteren naar interessante feitjes, genieten van het uitzicht en volop fotograferen, was het tijd voor de afdaling. Deze verliep aanzienlijk sneller dan de klim. Bas waarschuwde iedereen om vooral goed vast te houden aan het touw, omdat je wat draaierig kan worden van het continu ronddraaien op de trap.

Die waarschuwing bleek niet voor niets: Eenmaal beneden stond ik zo te wiebelen op m’n benen, dat het leek alsof ik een glaasje te veel op had! Vervolgens met Martin een paar meter verder afgesloten bij Espressobar Hugo voor een lekker broodje en een kop koffie. Zo zie je maar dat je zelfs in je eigen woonplaats nog een leuk (mid)dagje uit kunt beleven!

Wil je ook de toren beklimmen? Check torenklimmen.nl voor hoe, wat en waar, achtergrondinfo en tegenwoordig zelfs een virtuele torentour!

Uitzicht in zwart-wit

Uitzicht over de binnenstad