Ik moet eerlijk bekennen dat ik normaal gesproken niet zo van de documentaires ben. Te saai, te langdradig en veel te droog. Maar wat als het over een thema gaat wat ons allemaal aangaat? Wat nu en in de toekomst invloed heeft op ons allemaal? Toen ik gisteravond niet in slaap kon komen, kwam ik via één van de websites die ik volg de filmdocumentaire Before the Flood tegen.

Een filmdocu gemaakt door Leonardo DiCaprio (ja, die van Titanic) en National Geographic. Waar sommigen wellicht lacherig zullen doen over het feit dat een acteur die ooit dezelfde status had die Justin Bieber tegenwoordig heeft, serieus met een dergelijk ‘zwaar’ thema bezig kan zijn, krijg je vanzelf respect voor deze man wanneer je ziet hoe strijdlustig en bevlogen hij is als het gaat om het thema klimaatverandering.

De documentaire speelt zich op verschillende plaatsen over de hele wereld af. Van de geslonken vlaktes van de Zuidpool, waar aan de hand van touw gemeten wordt hoeveel het ijs de afgelopen vijf jaar geslonken is (schokkend veel), tot aan het chaotische leven in India, waar nog altijd een groot deel van de bevolking zonder elektriciteit leeft en de afgunst naar de hoog-consumerende Amerikanen groot is.

Ondanks dat je misschien zou denken dat klimaatverandering alleen gevolgen heeft voor de natuur, is niets minder waar. Het maatschappelijke deel is wellicht nog veel dreigender. Stel je bijvoorbeeld even voor dat de dijken doorbreken (waar trouwens momenteel ook een serie over loopt bij NPO).

Zo’n 60% van Nederland komt onder water en er is geen mens die in het water gaat liggen en gelaten zegt: “Laat mij maar”. Kun je je er iets bij voorstellen wat er gebeurt als 17 miljoen mensen op een plek leven waar normaal nog niet eens de helft van dat aantal leefde? Dat levert grote veiligheidsrisico’s op voor de samenleving.

The question is, can we
change our course and time.

Dat is slechts één voorbeeld van de vele gevolgen die het verslechteren van het klimaat tot gevolg zal hebben. Een documentaire die je aanzet tot denken. Wist je bijvoorbeeld dat er nog altijd een grote groep is die de klimaatsverandering hardnekkig ontkent?

Met name de bollebozen die hun geld verdienen in de olie-industrie zetten ons graag op het verkeerde been en willen men doen geloven ‘dat het allemaal wel meevalt’. En zoals het helaas vaak in de media gaat: Als je ergens maar genoeg voor betaalt, wordt het wel gepubliceerd.

Gelukkig is er ook goed nieuws. DiCaprio benadrukt dat de documentaire niet bedoeld is om mensen af te schrikken, maar wel om bewust te maken en vooral om het probleem te erkennen. Want je kunt pas aan een probleem gaan werken, zodra het erkend wordt. Dat is een bekende redenering uit de psychologie, maar werkt ook op veel grotere schaal.

In verschillende landen waaronder ook ons eigen Nederland, wordt al jarenlang keihard gewerkt aan meer groene oplossingen. Wat bijvoorbeeld te denken van groene energie (gewonnen via wind en water), het grootschalige Ruimte voor de Rivier project en onderwijs over het klimaat en een ‘groener’ leven. Zweden bijvoorbeeld, is als eerste land in de wereld nog enkel afhankelijk van wind en water voor hun energiewinning en maakt niet langer gebruik van olie.

Gelukkig wordt dus op verschillende plekken in de wereld al volop gewerkt aan uiteenlopende oplossingen om de klimaatsverandering tegen te gaan, of in elk geval om te voorkomen dat het desastreuze gevolgen zal hebben.

DiCaprio vraagt zich in de documentaire ook meerdere keren af ‘hoe hoog het plafond’ is. Of beter gezegd: Hoe ver we al heen zijn. Maar is er desondanks van overtuigd dat met de juiste inzet het tij nog gekeerd kan worden. Letterlijk.

Wat betekent klimaatsverandering voor jou? De ver-van-je-bed show of een actueel thema waardoor je meer bewust wordt van je omgeving en wat je zelf consumeert?