Ook op mijn blog is terug te zien dat ik geïnteresseerd ben in dingen die met historie te maken hebben. Bezoeken van oude gebouwen, kastelen, forten of evenementen met een middeleeuws thema als zoiets toevallig in de regio plaatsvindt.

Zelfs ondanks dat ik midden in een eeuwenoude vestingstad woon en op loop- en fietsafstand van forten en kastelen woon, blijft het me intrigeren op de één of andere manier. Onlangs bezocht ik voor het eerst Fort Giessen.

Begin dit jaar volgde ik een rondleiding bij Fort Altena en nu was dus Giessen aan de beurt. Net als Fort Altena, Fort Bakkerskil en ook Fort Vuren, maakte Fort Giessen deel uit van de Hollandse Waterlinie. Het fort werd omstreeks 1880 gebouwd met als doel een aanval op het vestingstadje Woudrichem af te weren en naar ik begreep ook om het buurdorp Andel te beschermen. Van een aanval is het gelukkig nooit gekomen, maar voorkomen is hoe dan ook beter dan genezen!

Nog geen vijftig jaar later, werd het fort afgedaan als militaire locatie, maar werd nog wel gebruikt als opslag van onder andere leger en politie. Op de dag van vandaag wordt het fort gebruikt door natuurvereniging Altenatuur en de Archeologische Vereniging van het Land van Heusden en Altena.

Ondanks dat je bij een fort niet direct denkt aan een bloeiende natuur, is dat hier wel degelijk ’t geval met broedplaatsen in de meidoornhaag die vroeger als ‘prikkeldraad’ dienstdeed, een vleermuizenkolonie en een flinke selectie muurplanten.

Het fort ligt overigens best wel afgelegen van de doorgaande weg en het dorp zelf. Ik ben in m’n leven toch vaak genoeg in Giessen geweest, maar had ’t op eigen houtje niet weten te vinden.

Het fort is niet enorm groot, maar heeft meerdere gebouwen en tijdens openstelling kun je bijna overal wel binnen kijken. Van de arrestantencel tot smalle gangetjes en van de remise waar een joekel van een kanon in staat, tot aan ruimtes die omgedoopt zijn tot vergaderzaaltje.

Binnen in Fort Giessen

Buiten de metersdikke muren van het fort om, is er ook genoeg te zien. Bijvoorbeeld de muurtjes gemaakt van zandzakken waarin kleine ruimtes gemaakt zijn waar je in kon schuilen. Ik heb zelf even in zo’n ruimte gezeten, het was knap benauwd.

Op je hurken of knieën en met gebogen hoofd kon je er nét zitten. En dan vervolgens van de gids horen dat ze hier dus in tijden van nood met zes volwassen kerels in moesten bivakkeren. Kun je ’t je voorstellen?

Ook is er een zeldzame luisterput: Een relikwie die zich niet van origine op het terrein van het fort bevond, maar die ze hebben overgenomen van mensen die ‘m in de tuin hadden staan. Een luisterput is een stenen put van zo’n 2.5 meter diep, waar men met speciale oorkleppen bij ging luisteren, om te kunnen horen of de vijand eraan kwam.

Als dat het geval was, diende de put ook een tweede doel, namelijk als beschermplaats! Soldaat in de put, deksel erop en niets wees erop dat daar iemand aanwezig was. Last van claustrofobie moest je dus absoluut niet hebben!

Smalle schuilplek, Fort Giessen

Via het trekpontje: Iets wat het meest wegheeft van een houten vlonder met touwen, kom je aan de overkant van de gracht, waar een wandelpad loopt genaamd het Koekoekspad. Hier kun je overigens ook wandelen, wanneer het fort niet open is. Op verschillende plekken langs het pad staan paaltjes met infoborden, zodat je tijdens je wandeling zelfs nog wat opsteekt, als je wilt.

Ik vond het leuk en interessant om ook dit fort eens van binnen en buiten te bekijken, al gebiedt de eerlijkheid me te zeggen dat ik op de bewuste dag een beetje te ongeduldig was om de uitleg van de gids te volgen en liever zelf op ontdekking uit ging. Foto’s maakte ik natuurlijk ook.

Heb jij weleens een fort bezocht?